Jeżeli kiedykolwiek zastanawiałeś się jak ciąć Plexi lub ogólnie nad obróbką tworzyw sztucznych ten post powinien odpowiedzieć na większość Twoich wątpliwości. Rozpatrzę ten temat pod kątem Plexi. Może się on odnosić również do innych materiałów, ale nie musi. W przyszłości postaram się uzupełnić treść bloga o te informacji. Obróbka tworzyw sztucznych nie jest taka prosta jakby się to wydawało. Dlatego też postanowiłem podzielić się moją wiedzą i doświadczeniem, abyście mogli uniknąć niepotrzebnych błędów. Warto zaznaczyć, że tworzywa sztuczne, czasami mogą nas zaskoczyć przy pracy z nimi, więc szczególnie przy pierwszym spotkaniu się z plexi należy zachować dużą ostrożność. Pleksi jak już wcześniej opisywałem jest bardzo popularnym materiałem i wiele osób postanawia wykorzystać go w swoich większych lub mniejszych projektach.
Chciałbym tutaj zaznaczyć, że ten wpis ma charakter informacyjny, w celu pomocy przy pracy z tym materiałem, oparty na naszym doświadczeniu.
Zanim zaczniemy:
- Nie zdejmujemy folii ochronnej z płyty pleksi. Koniecznie zostaw ją, aż do skończenia wszystkich prac z materiałem, aby uniknąć porysowania lub pobrudzenia powierzchni materiału. Folie zdejmij tuż przed samą instalacją formatki.
- Należy unikać wszelkiego typu produktów z amoniakiem mogących uszkodzić powierzchnie materiału. Jeśli się na tym nie znasz bezpieczniej jest jeśli podczas czyszczenia plexi używasz środków czyszczących, które zaleca producent materiału.
- No i przede wszystkim przestrzegaj zasad bezpieczeństwa! BHP
Cięcie pleksi:
Zaproponuję trzy podstawowe i stosunkowo dostępne metody, które są najpowszechniej stosowane. Metody na cięcie akrylu:
1. Piła tarczowa
Cięcie tworzywa sztucznego za pomocą piły tarczowej/zagłębiarki pozwala na dokładne przycięcie, nawet grubego materiału. Należy jednak pamiętać o dobrym przymocowaniu materiału, aby uniknąć jego przesunięcia, co przyczyni się do zepsucia materiału.
Przy cięciu za pomocą piły tarczowej, należy ustawić maksymalne obroty (około 8 tysięcy na minutę), o ile jest taka możliwość. Warto też powiedzieć kilka słów o tarczach, którymi tniemy materiał. Plexi przy cięciu złą tarczą może pękać lub zostawiać stopioną krawędź.
Przy wyborze tarczy, należy zwrócić uwagę na ilość zębów oraz jej przeznaczenia przez producenta. Dostępne jest wiele rodzajów, które są dedykowane do bardzo specyficznych materiałów. Tarcze z węglika spiekanego są jednymi z najpopularniejszych używanych do cięcia aluminium, ale w przypadku Plexi krawędź nie będzie perfekcyjna, szczególnie przy większych grubościach, a materiał może się topić. Osobiście nie polecam. Tarcze ze stali szybkotnącej są bardziej specjalistyczne. Charakteryzują się kątem natarcia równym od 0 do 5 stopni, często zwane „z ujemnym kątem natarcia”, a dodatkowo drobne ostrza pozwalają na bardzo równe i dokładne cięcie pleksi. Sprawdzają się one również bardzo dobrze w przypadku pracy z innymi tworzywami sztucznymi.
Podsumowując, kiedy już mamy wybrane odpowiednie ostrze (adekwatne do naszych wymagań co do krawędzi materiału) należy dobrze przymocować Plexi i powolnym ruchem piły odciąć odpowiednią formatkę. PAMIĘTAĆ TRZEBA O CIĘCIU OD MATERIAŁU. Tarcza piły posiada swoją grubość (około 3 mm) i trzeba ciąć tworzywo sztuczne od zwymiarowanej strony na zewnątrz, zostawiając tym samym poprawnie zmierzony wymiar naszej płyty.
2. Wyrzynarka
W tej metodzie również posiadamy szeroki wybór ostrzy, jednak tutaj dużo większy efekt końcowy zależy od ustawień wyrzynarki. Dobrym wyborem może być ostrze do cięcia laminatu podłogowego. Pozwoli ono na szybsze cięcie plexi, w porównaniu do innego rodzaju ostrzy, a krawędzie ciętego materiału będą zbliżone. Zbyt szybkie cięcie może powodować nadmierne odpryski i uszkodzenia materiału, a zbyt wolne spowoduje topienie się krawędzi pleksi. Ustawienia wyrzynarki, należy dobierać indywidualnie i pamiętać o podłożu, na którym tniemy, aby go nie uszkodzić i nie przeciąć. Najlepiej na kawałku materiału po prostu przetestować różne ustawienia. Kiedy akryl zaczynie się nam topić możemy zastosować lekki olej smarujący (NIE W AEROZOLU – który może spowodować zapalenie się gazu). Olejem należy lekko nasmarować linie cięcia lub bezpośrednio ostrze wyrzynarki. Pozwoli to na zmniejszenie tarcia tarczy na obrabiany materiał.
Wyrzynarki doskonale sprawdzają się do przycinania tworzywa sztucznego wszędzie tam, gdzie potrzebujemy bardziej skomplikowanego kształtu, a nie zależy nam, aż tak na krawędzi. W przeciwnym razie najlepszym rozwiązaniem będzie wykorzystanie plotera CNC.
3. Noże OLFA
Cięcie arkuszy plexi za pomocą ostrych noży Olfa, doskonale sprawdza się przy grubościach do 3 mm. Jest to najprostszy i zapewne najbardziej dostępny dla użytkowników sposób obróbki. Należy zwrócić uwagę na mocowanie ostrza, aby nie wystawało ono zbytnio z noża segmentowego, a pozwoli nam to uniknąć jego przypadkowego złamania się podczas pracy. Tnąc pleksi warto zaznaczyć sobie linię cięcia oraz korzystać z linijki, najlepiej metalowej (nie potniemy jej). Tnąc materiał nie starajmy się przyciąć go za jednym cięciem. Najlepszy efekt otrzymamy kiedy przymocujemy formatkę plexi wraz z linijką do podłoża roboczego, na którym możemy spokojnie pracować i 2-3 krotnie przeciąć płytę plexi. Kiedy nie mamy odpowiedniego podłoża roboczego, możemy zastosować specjalistyczne maty firmy OLFA, które doskonale sprawdzają się podczas prac zabezpieczając blat, na którym przycinamy tworzywo sztuczne.
Jest to stosunkowo tanie narzędzie, które doskonale sprawdza się przy cięciu niewielkich kawałków płytek, ale i również w przydomowym warsztacie. Niezwykle ostre ostrze segmentowe, które po stępieniu lub zużyciu końcówki, wystarczy ułamać ostatni kawałek noża i otrzymujemy nowe, ostre narzędzie. Osobiście polecam i rekomenduję noże Olfa, ale myślę, że na pewno nadadzą się również wasze ulubione ostre(!) i niestępione narzędzia.
Mam nadzieję, że ten artykuł pomoże wam podczas pracy z Plexi. Powodzenia!
